AI zorgt juist voor meer werkgelegenheid

“AI maakt mensen waardevoller, niet minder, zelfs in de functies die het makkelijkste te automatiseren zijn.”

Het idee dat AI banen overneemt en mensen vervangt, maakt steeds vaker plaats voor een realistischer beeld. Volgens PwC’s nieuwste rapport, The Fearless Future: 2025 Global AI Jobs Barometer, zorgt AI niet voor massale werkloosheid, maar voor meer productiviteit, hogere lonen en een snellere vraag naar nieuwe vaardigheden. Dit wordt bevestigd door recent onderzoek van The Economist, waarin naar voren komt dat generatieve AI momenteel weinig impact heeft op de werkgelegenheid. Dat is opvallend, aangezien op vrijwel hetzelfde moment Dario Amodei, CEO van AI-bedrijf Anthropic, voorspelt dat AI binnen vijf jaar tot 50% van de instapbanen met witte boorden zal vervangen.

In het onderzoek van PwC worden bijna een miljard vacatures en duizenden bedrijfsrapporten uit 24 landen geanalyseerd. De conclusie is helder: AI verandert het werk ingrijpend, maar leidt tot hogere productiviteit, betere lonen en meer werkgelegenheid.

Samenvatting: dit is wat AI nu al doet

• 3x hogere omzetgroei per medewerker in sectoren die AI breed toepassen, zoals bij bedrijven die zich bezighouden met het ontwikkelen en uitgeven van software.
• 2x snellere loongroei in sectoren waarin AI een grote rol speelt.
• 56% hoger salaris voor mensen met AI-vaardigheden.
• 66% snellere verandering in gevraagde vaardigheden voor banen waarin AI een steeds grotere rol speelt.

Wat onderzocht PwC?

PwC combineerde drie databronnen:

• Vacaturedata (800+ miljoen advertenties) uit zes continenten.
• Financiële gegevens van duizenden bedrijven.
• AI-scores voor beroepen en sectoren om te bepalen hoe groot de rol van AI is.

De analyse maakt onderscheid tussen:

• Augmentable functies – functies waarbij AI menselijk werk ondersteunt.
• Automatable functies – functies waarbij AI zelfstandig taken overneemt.

AI maakt werk waardevoller, niet waardelozer

Het rapport weerlegt zes hardnekkige mythes over AI op de werkvloer:

1. Productiviteit

Mythe: AI levert nog geen tastbare productiviteitswinst op.
Feit: In sectoren, zoals bij bedrijven die zich bezighouden met de ontwikkeling en uitgave van software, waarin AI veel wordt ingezet is de productiviteit sinds 2022 bijna verviervoudigd. Dit is een duidelijk verschil met sectoren, zoals de houtkapsector, waar AI veel minder kan worden ingezet en de productiviteitswinst dus ook ver achter blijft.

2. Lonen

Mythe: AI drukt lonen.
Feit: Lonen stijgen twee keer zo snel in sectoren waarin AI veel wordt ingezet, zelfs in functies die kunnen worden geautomatiseerd. Zie hiervoor de voorbeelden op de volgende pagina.

3. Werkgelegenheid

Mythe: AI maakt banen overbodig.
Feit: Tussen 2019 en 2024 groeide het aantal banen ook in functies waarin AI veel wordt ingezet (+38%). Het gaat hier bijvoorbeeld om functies in de juridische wereld, de zorg en het onderwijs.

4. Ongelijkheid

Mythe: AI vergroot ongelijkheid.
Feit: De loongroei en werkgelegenheid nemen toe in zowel automatable als augmentable functies. Zo werken vrouwen vaker in functies die worden blootgesteld aan de ontwikkeling van AI. Als het lukt om daar de volledige kansen van te benutten, zal de loonongelijkheid in die sectoren ook kleiner worden.

5. Verlies van vaardigheden

Mythe: AI maakt werk simpeler en eentoniger.
Feit: AI zorgt juist voor complexere en creatievere rollen, vooral in geautomatiseerde functies. Zo wordt in het rapport van PwC het voorbeeld van John gegeven. John werkt als klantenservice medewerker en dacht dat AI zijn werk zou vervangen. Niks is minder waar, want John kan simpele taken nu door AI laten doen en zich juist bezighouden met het ondersteunen van klanten bij complexere problemen.

6. Waardeverlies

Mythe: AI devalueert werk.
Feit: AI verhoogt de waarde van werk, mits je de juiste vaardigheden ontwikkelt.

AI verandert vaardigheden sneller dan ooit

Vaardigheden veranderen in een ongekend tempo:

• +66% verandering van vaardigheden in functies waarin AI veel wordt ingezet (was 25% in 2024).
• In automatable functies gaat die verandering het snelst.
• Klassieke diploma-eisen verdwijnen: voor AI-augmented functies daalt de vraag naar een diploma van 66% naar 59%.

Volgens PwC verschuift werk in snel tempo van uitvoerend naar strategisch. AI neemt routinetaken over, waardoor medewerkers zich juist meer richten op creativiteit, besluitvorming en complexe vraagstukken. Dat vraagt om andere vaardigheden én om meer senioriteit in functies. Tegelijk verdwijnt de klassieke nadruk op diploma’s: het draait steeds meer om wat je vandaag kunt. Een goed voorbeeld van hoe AI functies verandert, is de rol van de paralegal. Waar paralegals voorheen vooral bezig waren met het handmatig doornemen van documenten, het samenvatten van jurisprudentie en het opstellen van standaardteksten, verandert dat werk snel. AI neemt deze routinetaken deels over. Daardoor verandert de functie zelf: paralegals moeten nu AI-tools kunnen inzetten, maar ook meer dan ooit laten zien dat ze beschikken over kritisch denkvermogen, analytisch vermogen en goed kunnen samenwerken. Het werk wordt minder repetitief, maar juist complexer en waardevoller.

Wie AI-vaardig is, verdient fors meer

Werknemers met AI-vaardigheden, zoals kennis van stemherkenning, machine learning of het personaliseren van AI-systemen, verdienen gemiddeld 56% meer dan collega’s in dezelfde functies zonder die vaardigheden. Op pagina 11 van de methodologie achter het rapport van PwC staat een lijst met dergelijke AI-skills.

In sommige sectoren loopt dit zelfs op tot:

• 102% in de energiesector.
• 64% in professionele diensten.
• 60% in de financiële sector.
• 18% in de zorg.

De markt waardeert AI-expertise dus concreet én sectorbreed.

Groei in zowel augmentable als automatable banen

Tussen 2019 en 2024 groeide het aantal banen in:

• Augmentable functies met gemiddeld +54%.
• Automatable functies met gemiddeld +41%.

In sectoren als zorg, energie en transport is de groei in beide categorieën fors. AI zorgt niet voor afbouw, maar voor herinrichting van werk.

Praktijkvoorbeelden: zo verandert AI nu al het werk

• Energiebedrijf SSE gebruikt GenAI om honderden auditdocumenten te analyseren. Resultaat: meer tijd voor strategisch werk.
• Ziekenhuizen wereldwijd automatiseren documentanalyse bij kankerzorg, wat leidt tot 50% meer klinische inzichten en 30% minder administratieve last.
• Southwest Airlines gebruikt AI om personeel vrij te spelen van repetitieve taken. Resultaat: meer tijd voor innovatie.

Wat moet je als organisatie nu doen?

PwC adviseert vijf concrete stappen:

1. Gebruik AI voor organisatiebrede transformatie, niet alleen voor losse tools.
2. Zie AI als groeistrategie, niet als bezuinigingsmiddel.
3. Investeer in AI agents, digitale assistenten die zelfstandig taken uitvoeren.
4. Ontwikkel vaardigheden, gericht op samenwerking tussen mens en machine.
5. Bouw vertrouwen, met transparante AI, goede governance en ethische kaders.

Conclusie
Volgens PwC verandert AI het werk niet door het over te nemen, maar door het te verrijken. Sectoren die AI omarmen, zien hogere productiviteit, betere lonen en blijvende werkgelegenheid, zelfs in functies die makkelijk te automatiseren zijn. De sleutel ligt bij vaardigheden: wie investeert in AI-kennis, samenwerking met digitale assistenten en flexibiliteit, wordt waardevoller. Bedrijven en professionals die AI slim inzetten, maken van technologie geen bedreiging, maar een groeiversneller.