Een vooruitstrevende blik op de juridische wereld

Dat is de opvallende conclusie van het eerste grootschalige benchmarkonderzoek naar juridische AI-assistenten, uitgevoerd door Vals AI, een bedrijf dat onafhankelijke, praktijkgerichte benchmarks ontwikkelt om taalmodellen eerlijk en nauwkeurig te evalueren op realistische, domeinspecifieke taken met behulp van een eigen, veilige evaluatie-infrastructuur, in samenwerking met Legaltech Hub. In deze studie, die eind februari 2025 werd gepubliceerd, werden vier veelgebruikte AI-assistenten getest op zeven concrete juridische taken. Hun prestaties werden systematisch vergeleken met het werk van advocaten in een controlegroep – de zogeheten 'Lawyer Baseline'. De resultaten laten weinig ruimte voor twijfel: generatieve AI is op weg een volwaardig juridisch hulpmiddel…

Steeds meer general counsels maken werk van generatieve AI. Volgens The General Counsel Report 2025, opgesteld door FTI Consulting en Relativity, geeft inmiddels 44% van de ondervraagde general counsels aan dat hun juridische teams AI daadwerkelijk gebruiken. In 2023 was dit nog slechts 20%. De adoptie versnelt en AI ontwikkelt zich van experimenten tot structureel onderdeel van het juridische werkproces. Tegelijkertijd blijven er zorgen over betrouwbaarheid, consistentie en juridische implicaties. De praktijk bevindt zich in een evenwichtsoefening: enerzijds het potentieel benutten, anderzijds de risico’s beheersen. Maar in hoeverre omarmen juridische afdelingen generatieve AI? Waar liggen de grootste kansen en risico’s?…

Deze conclusie volgt uit een fascinerend, grootschalig onderzoek van Harvard, Wharton en Procter & Gamble (P&G), uitgevoerd in 2024, maar eind maart 2025 gepubliceerd. Hoewel veel organisaties AI vooral zien als een instrument om menselijke taken te automatiseren en zo arbeidskosten te besparen, tonen de resultaten van dit onderzoek aan dat deze benadering niet alleen beperkend, maar mogelijk zelfs contraproductief is. Maar wat betekent het precies als AI niet alleen een hulpmiddel is, maar actief deelneemt aan teamwork? Kunnen juridische teams ook profiteren van AI als volwaardige collega? En wat zijn de concrete gevolgen van deze nieuwe samenwerking voor organisaties?

“Dit is het eerste empirische bewijs dat AI-tools de kwaliteit van juridisch werk consequent en significant kunnen verbeteren over een breed scala aan realistische juridische opdrachten.” Dat is de conclusie van een recente studie van de University of Minnesota en de University of Michigan over het effect van twee geavanceerde AI-tools op juridische prestaties. In tegenstelling tot eerdere studies, die vooral focusten op snelheid, laat dit onderzoek zien dat AI inmiddels ook de inhoudelijke kwaliteit van juridisch werk naar een hoger niveau kan tillen.

"Dank je wel, ChatGPT!" Het klinkt misschien gek, maar steeds meer mensen betrappen zichzelf erop dat ze beleefd zijn tegen AI-systemen. Uit een recent onderzoek blijkt dat gemiddeld 70% van de mensen vriendelijk blijft in hun interacties met AI, maar is beleefdheid tegen AI slechts een kwestie van etiquette of zit er meer achter? En is de output van de machine ook beter als je beleefd bent?

Het GPT-4.5 model is voor nu exclusief beschikbaar voor gebruikers van ChatGPT Pro (USD 200 per maand, ook de prijs in Nederland en andere Europese landen) en API-klanten. OpenAI positioneert GPT-4.5 als de meest geavanceerde versie van zijn generatieve AI met verbeteringen in tekstbegrip, creativiteit en gespreksvaardigheid. Uit verschillende benchmark testen en praktijkervaringen blijkt echter dat het model op cruciale gebieden niet de verwachte vooruitgang boekt. Wat is er nieuw aan GPT-4.5? Welke kanttekeningen kunnen er bij dit nieuwe model worden geplaatst? En rechtvaardigen de prestaties de hoge kosten?

“De centrale vraag die we bij aanvang stelden was simpel maar fundamenteel: kun je deze vier systemen vertrouwen voor dagelijks juridisch werk? Het antwoord blijkt genuanceerd maar helder: ja, mits je de systemen inzet waar ze sterk in zijn én hun output systematisch verifieert.”

“AI is niet langer een verre toekomstvisie, maar al een integraal onderdeel van de huidige economische activiteiten aan het worden.”

"De grootste bezorgdheid is dat het AI-model mogelijk data lekt naar de Chinese regering."

In België zijn recent richtlijnen gepubliceerd door de Orde van Vlaamse Balies over het gebruik van artificiële intelligentie (AI) door advocaten. Deze richtlijnen geven meer duidelijkheid over de manier waarop advocaten AI kunnen inzetten binnen hun praktijk en welke verantwoordelijkheden daarbij horen. Wat houden de Belgische richtlijnen precies in? En hoe kunnen Nederlandse advocaten zich voorbereiden op toekomstige richtlijnen in ons eigen land?

Wil je niet dat OpenAI jouw data gebruikt voor het trainen van toekomstige versies van ChatGPT?

Voor één van de grootste juridische dienstverleners van Nederland verzorgen wij onze training de komende maanden. Deze praktijkgerichte training richt zich op het effectief en veilig gebruik van ChatGPT in de juridische praktijk.

Met enthousiasme delen wij graag ons partnership met OSR, hét onderwijsplatform voor elke juridische professional. Onze samenwerking is gericht op het versterken van de toegang tot het recht. Dit doen wij door juridische kennis en advies met AI-technologie toegankelijk te maken.

Dit is de uitkomst van een onderzoek van Harvard Business School en Boston Consulting Group. Voor 18 verschillende complexe taken hebben de onderzoekers aangetoond dat consultants die ChatGPT-4 gebruiken hun collega’s overtreffen die dit niet doen. Aan het onderzoek hebben 758 consultants deelgenomen.